Forum

Kat Karşılığı İnşaatlarda Arsa Maliyeti Ve Belge Düzeni





Günümüzde kat karşılığı inşaat işlerinde bir tarafta yüklenici (müteahhit) diğer tarafta arsa sahibi olmak üzere yapmış oldukları sözleşme ile bir taraf arsasına karşılık daire veya işyeri talebinde bulunmakta diğer taraftan yüklenici de bunları yapmayı belli şartlar ile kabul etmektedir.

Konumuz burada daha çok arsa maliyetinin hesaplanması ve arsa sahibine teslimlerde belge düzenini içereceğinden kat karşılığı inşaatın detaylarına girmeden herkesin anlayabileceği şekilde elimizden geldiğince anlatmaya çalışacağım. Karanlıkta bir ufak ışık olabilirsek ne mutlu bize.

Kat karşılığı inşaat işlerinde arsa sahibine müteahhit tarafından teslim edilen daire ve dükkanların maliyet bedeli müteahhit için ARSA MALİYETİ dir. Bunun dışında arsa sahibine başka taahhütlerde bulunulmuş ise örneğin arsa sahibinin kira gideri veya bunların dışında nakden verilen paralar bunlarda inşaatın maliyetine eklenmelidir. Toplam inşaat maliyetinden arsa sahibine ait yerlerin inşaat maliyeti bulunacak ve varsa kira vb diğer giderler dahil edilecek. Bunu bir örnek ile açıklamamak gerekirse;

Örnek : Müteahhit firma ile arsa sahibi %50 paylaşımlı toplamda 20 dairelik bina inşaatına ilişkin kat karşılığı sözleşme yapmışlar. İnşaat bitiminde 10 daire müteahhitin 10 dairede arsa sahibinin olacak. Müteahhit inşaatı toplam 2000m2 inşaat alanı için 2.000.000 TL ye maliyete katlanmış ve arsa sahibinin bir yıllık kirası olan 10.000 TL yi ödemiş . Bu durumda:

M2 Birim Maliyet:2.000.000/2000=1000 TL

Arsa Sahibine Ait Yerlerin Maliyeti : 1.010.000 TL

Arsa Maliyeti………1.000.000 TL (1000m2x1000TL)

Ödenen Kira Bedeli 10.000 TL

Müteahhit 20 dairelik inşaatı tamamlamak için toplamda inşaat maliyeti 2.000.000 TL ve buna ilaveten arsa sahibine ödediği kira bedeli 10.000 TL olmak üzere toplamda 2.010.000 TL maliyete katlanmıştır. Arsa sahibi için hesaplamış olduğumuz 1.010.000 TL maliyet görüldüğü üzere zaten inşaat maliyetinin içinde vardır. Özellikle bu hesaplamayı yapıp bu da benim arsa maliyetidir deyip kayıtlara almak yanlıştır. Genelde meslektaşlarımızın ve inşaat yapan müteahhitlerinde yaptığı hatalardan biridir dikkat edilmesi gerekmektedir.

Bir önemli ve yanlış yapılan konuda arsa sahibine yapılan bağımsız bölümlerin teslimi katma değer vergisine tabi olup bu yerlerin emsal bedel üzerinden fatura düzenlenmeli ancak fatura üzerinde yalnızca kdv hesaplanmalıdır.

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu 267 madde hükmünde “Emsal bedeli belli edilecek malın maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline toptan satışlarda %5 perakende satışlarda %10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder” Dolayısıyla maliyet bedelini bildiğimize göre vergi mükellefi olmayanlara perakende satış vergi mükellefi olanlara toptan satış olarak dikkate alıp faturalarımızı kesebiliriz.

Kaynak:YMM Recep Selimoğlu İnşaat Muhasebesi
Kazım GÜZELLER