Forum

Bursa, 30.Ocak.2014

HARCIRAH UYGULAMASI HATIRLATMALARI

Harcırah uygulaması birçok firmada anlaşılmayan, anlaşılamayan ve tam olarak tatbik edilemeyen bir konudur. Bu sebeple firmaların yurtiçi ve yurtdışı seyahat giderlerinin muhasebeleşmesinde hatalar yapılmaktadır.
Bir kere bu hatalarla karşılaşan firma, bu hatalarla uğraşmaktansa harcırah tatbikatından resmi olarak vazgeçmekte, gayriresmi olarak uygulamakta, harcırahları muhasebeleştirmemekte ve bu sebepten kasalarda açıklar doğmakta, seyahatte harcanmış paralar masrafa kaydedilmek yerine kasada görünmekte ve kasalar şişmektedir.

Harcırah uygulamasını değerli meslektaşım YMM: Yakup Kayıhan’ın basitleştirilmiş çalışmasından da yararlanarak yazıma konu yaptım.

Yurtiçi ve yurtdışı harcırah uygulaması ile ilgili önemli bazı hatırlatmalar.

*Harcırah uygulaması “yeme ve yatma” giderleri için olup harcırah uygulamasından yararlanmayıp harcama belgelerine göre gider yazma uygulaması da seçilebilir. Her ikisi de aynı anda uygulanırsa yani; “seyahat edene yeme ve yatma” giderlerine karşılık olmak üzere harcırah verilir ve seyahat edenin getirdiği “yeme ve yatma” ile ilgili belgeler gider yazılırsa verilen harcırahın tamamı brütleştirilerek gelir vergisine tabi tutulur.

+*Verilen harcırah tutarından aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündelikleri veya devletçe verilen en yüksek gündelik miktarını aşan kısım brüte dönüştürülerek vergiye tabi tutulması gerekir.

*Seyahat edenin “yeme ve yatma” gideri dışındaki giderleri harcama belgelerine göre gider yazılır.

*Seyahat harcamalarının işle ilgili olmasını ve harcırahlardan %07,59 oranında damga vergisi kesintisi olduğunu da hatırlatmış olalım.

Tablo1: Yurtiçi Harcırah Tutarları :

Brüt Aylık (maaş- ücret) / TL Vergiden İstisna Gündelikler Tutarı / TL
1.936,76 ve daha fazlası 48,50 TL
1.922,90 ila 1.936,75 40,50 TL
1.753,50 ila 1.922,89 37,50 TL
1.537,91 ila 1.753,49 35,00 TL
Yurtdışı harcırahlarına gelince:
Yurtdışı harcırahlar, aşağıdaki tabloda, ülkelere ve gidenin maaşına göre belirtilen dövizlere göre hesaplanır. Bu gündeliklerde ilk 10 günlük süre için %50 zamlı hesaplama yapılır ve bu tutar tamamen vergiden muaftır. Sadece %07,59 (binde 7,59 oranında damga vergisi hesaplanacaktır.
Tabloda birkaç ülke örnek olarak alınmıştır. Tablonun tamamı 17.03.2013 tarih ve 28590 sayılı resmi gazetede yayımlanan 2013/4344 sayılı karardadır.

Yurtdışı Gündeliklerinin Hesaplanmasında Dikkate Alınacak Cetvel:

BRÜT AYLIK TUTARLAR (maaş- ücret)/ TL
Ülkeler ve Para Birimi 1.922,90 ila 1.753,50 ila 1.537,91 ila 1.275,73 ila 1.275,72 ve azı
1.936,75 1.922,89 1.753,49 1.537,90
A.B.D. (A.B.D $) 182 146 117 110 93
Almanya (Euro) 164 131 105 99 83
Fransa (Euro) 160 127 102 96 81
Hollanda (Euro) 156 125 100 94 80
İngiltere (Sterlin) 115 91 74 69 59

Bir örnek verelim.

Personelimiz brüt 6000 lira aylık almaktadır. Kendisini Almanya’ya fuara gönderdik. 12.Ocakta yurtdışına çıktı ve 18 Ocakta geri döndü. Basit matematik hesapla gün sayısını hesaplayacağız. 18-12 = 6 gün yurtdışında kalmıştır.

6 gün kaldığına göre hesaplamada gündelikleri %50 zamlı alınacaktır. Almanya harcırahı günlük 164 Euro’dur. 164 Euro’nun yarısı yani 82 E. Daha ilave edildiğinde günlük harcırah 246 Euro’dur. 6 gün X 246 Euro = 1476 Euro karşılığı TL. harcırah hesaplanacak ve herhangi bir vergi kesilmeyecektir. Farzedelim 1 Euro = 2,96 TL.
1.476 X 2,96 = 4.368,96 TL: harcırah tutarıdır.
Damga vergisi ise 4.368.96X0,00759 = 33.16 TL. olacaktır.
Eğer personelimiz 6 gün içinde 1476 Euro yerine 2000 Euro harcamış olsa idi 2.000 – 1.476 = 524 Euro’luk kısım personelin o ay ulaşmış olduğu brüt aylık ile toplanarak vergilendirilecektir.

Çalışmamızın faydalı olması dileğiyle.

Cevdet Akçakoca
Bağımsız Denetçi
Yeminli Mali Müşavir