Forum

100, 131 ve 331 Hesaplar Şişkinse Yapılması Gerekenler

Değerli okurlar, birçok şirketi yakından ilgilendiren 100-131 ve 331 nolu hesapların yüksek bakiyeli olması halinde yapılması gerekenler.
100 KASA HESABI ŞİŞKİNSE YAPILMASI GEREKENLER
Kasa hesabı şişkinse öncelikli olarak adat yapılması gerekmektedir. Maliye idaresi son dönemlerde vermiş olduğu özelgelerde adat işleminin yıl sonu değil KDV nedeniyle aylık hesaplanması gerektiğini belirtmektedir.
Ayrıca, kasaya adat yapan işletmeler bunun muhasebe kaydını 642-391/689 olarak kayıtlara almaktadırlar. Kasaya yapılan adatın 131 hesaba yapılan adattan hiçbir farkı yoktur. Kasanın şişmesinin birçok nedeni vardır ama biz kasaya adat yaparken kasanın ortak tarafından kullanıldığını yani ortağın kasadan para çektiğini deşifre ediyoruz.
Bir şeyin 689 Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olması için o’nun öncelikle gider olması gerekmektedir. Gelir vergisi kanununda nelerin gider olduğu açıkça belirtilmiştir. Kaldı ki şirketin faiz gelirinin muhasebesel karşılığı zaten 689 olamaz. O yüzden kasa adatı için aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.
------------------------------------------------------/---------------------------------------------
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 1.180
642 FAİZ GELİRLERİ 1.000
391 HESAPLANAN KDV 180
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
131 yerine 689 KKEG hesabı kullanıldığı takdirde yanlış kayıt sonucu dağıtılabilir kar azaltıldığı için incelemelerde eleştiri konusu olabilir.
100 HESABIN MUAVİNİNİ ALIN
100 hesabın muavinini çekin ve ortağın şirketten aldığı paralara ait muhasebe fişlerini tespit edin. E defter değilseniz eğer o fişlerin içine girip 100 nolu hesabı 131 yapmanızı tavsiye ederim. Böylece olması gereken kaydı yapmış olursunuz.
100 NOLU HESAPTAN 320 HESABA ÖDEME YAPMAYIN
Bazı şirketler 100 nolu hesabı azaltmak için gerçeği yansıtmayan ancak mizanda yer alan 320’lere ödeme yapmaktadırlar. Bu doğru bir yöntem değildir. O şirketlerle cari sözleşmeniz yoksa daha da risklidir. İllaki riski göze alıp bu yöntemi uygulayacağım diyorsanız da tediye makbuzu düzenleyip kaşe imza yapmayı unutmayın.
100 NOLU HESAPTAN 331 NOLU HESABA ÖDEME
Birtakım şirketler 100 kasa hesabını azaltmak için 331 hesaba çıkış yapmaktadırlar. Bunun için 331 hesabın da alacak bakiyesi vermesi lazım. Bunun yapılması için 331 hesabın gerçekliği ortaya koyulmalıdır. Bir başka deyişle belge ve dokümanla 331 hesabın gerçekliği ortaya koyulmalıdır.
131 HESABIN ŞİŞKİN OLMASI DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER
131 hesap şişkinse öncelikli olarak adat yapılması gerekmektedir. Adatın her ay yapılmasını tavsiye ederiz. 131 hesabı azaltmak için ortaktan şirkete nakdi veya ayni giriş olması gerekmektedir. Nakdi giriş parasal giriştir. Ayni giriş ise ortağın şirkete gayrimenkul ve benzeri şeyleri vermesidir. Örneğin ortağın üzerinde gayrimenkul veya araba varsa bunları şirkete olan borcuna mahsuben şirkete devredebilir.
-------------------------------------------------------/-----------------------------------------
252 BİNALAR 500.000
131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR 500.000
---------------------------------------------------------------------------------------------------
AYNI ANDA 331 HESAP ALACAK BAKİYESİ VERİYORSA
Eğer şirketin aynı anda hem 131 hem de 331 hesabı bakiye veriyorsa her ay bunların birbiriyle mahsup edilmesini tavsiye ediyorum. Bazı şirketlerde 331 hesap bakiye veriyorken 131 hesaba adat yapıldığına birçok kez şahit oldum. Oysa yıl içinde düzenli aralıklarla bu iki hesap birbiriyle mahsup edilirse 131 hesap şişmez.
331 HESAP YÜKSEK BAKİYE VERİYORSA YAPILMASI GEREKENLER
331 hesabın yüksek bakiye vermesi sanıldığı kadar kötü bir şey değildir. Eğer 331 hesap yüksek ise işlem yapmadan önce bu hesabın gerçekliği ortaya koyulmalıdır. 331 nasıl oluştu? Ortak şirkete resmi bir şekilde banka yoluyla para mı getirdi? Tüm bunlar belgelerle ortaya koyulmalıdır.
Daha sonra bu tutar sermayeye ilave edilebilir. Bu birincisi,
İkincisi ise, eğer ortak şirketten huzur hakkı alıyorsa huzur hakkı ödemesi geçici süre ile durdurulabilir. Bunun hiçbir sakıncası yoktur. Gelir vergisi stopajı yönünden ortağa huzur hakkı ödemesi ve onun muhasebe kaydını yapmadığınız müddetçe stopaj doğmaz. Ortağa huzur hakkı ödeyeceğim diye karar alsanız dahi ödemeyebilirsiniz.
Dolayısıyla 331 hesabın bakiyesini yok edene kadar ortağa verilen huzur hakkını iptal edip resmi banka yoluyla ortağa çıkış yapılabilir.
----------------------------------------------------------------/---------------------------
331 ORTAKLARA BORÇLAR 25.000
102 BANKALAR 25.000
----------------------------------------------------------------------------------------------

Dr KORAY ATEŞ
Kaynak Muhasebe TR