Forum

"Sakıncalı Mükellef"
Korkusundan Kurtulmak

“Kod uygulaması” başka bir ifadeyle “sakıncalı mükellefler listesi” son dönemde işletmelerin korkulu rüyası haline geldi. En yetkili ağızlarca “kod uygulaması kalkacak” denmesine karşın adeta daha geniş bir çerçevede uygulanır oldu. Yeni uygulamanın adı ise “Katma Değer Vergisi İadesi Risk Analizi Projesi”.

Bu proje dayanağını 84 seri numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nden almakta. Tebliğ, vergi iadeleri ile müteselsil sorumluluk ilkelerini belirliyor. Özel ve genel esaslar olarak iki bölümü var. Olumsuz mükellef olduğu yönünde tespiti ya da raporu bulunanlar özel esaslara tabi oluyor. Diğer bir ifadeyle bu, “kod listesine alınan sakıncalı mükellefler” demek.

Bu listelerden çıkmak ise başlı başına bir sorun. Örneğin yüzlerce mükelleften alışı olan bir işletme, alış yaptığı firmalardan birinin sakıncalı olması halinde kendisini de bu listede görüyor. Bu nedenle ticari itibarı bozulan mükellef, listeden çıkabilmek için çeşitli incelemelere muhatap oluyor ya da yargı süreci ile baş başa kalıyor.

İşte adım adım mükelleflerin başına gelen olumsuzluklar ve korkulu rüyadan uyanmak isteyenler için izlenmesi gereken yol haritası…

Sahte Belge Düzenleyen Mükelleflerden Alışlar

Mal veya hizmet bedelinin banka kanalıyla veya çek yoluyla ödenmiş olması tek başına çare olmuyor. Bu olumsuzluktan kurtulabilmek için dört önemli işlem yapılabilir.

1. Düzeltme beyannamesi verilerek söz konusu alışlara ait KDV, indirim listelerinden çıkarılabilir.

2. Düzeltme beyannamesi verilmezse, olumsuz alışlara ilişkin KDV’nin 4 katı tutarında teminat verilerek genel esaslara dönüş sağlanabilir.

3. Olumsuz alışın dönemi zamanaşımına uğramışsa, mükellefin müteselsil sorumluluğu bulunmamaktadır.

4. Söz konusu alışlar için KDV tevkifatı yapılmış ve vergi dairesine ödenmiş ise, tevkifat yapılan alışlardan dolayı mükellefin müteselsil sorumluluğu bulunmamaktadır.

Sahte Belge Kullanan Mükelleflerden Alışlar

Sahte belge kullananlar listesine girenlerden mal veya hizmet alan mükelleflerin, yukarıda sıralananların yanı sıra bu alışların banka yoluyla ya da Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen çeklerle yapılmış olduğunun vergi dairesine belgelendirilmesi gerekiyor.

Adresinde Bulunmayan veya Mükellefiyeti Re’sen Kapatılan Mükelleflerden Alışlar

Bu mükelleflerden alışları olan işletmeler şu üç işlemi yapabilir.

1. Adreste bulunmama veya mükellefiyetin kapatıldığı dönemden önceki dönemler için, yani mükellefin faal olduğu dönemlerde yapılan alışlar için herhangi bir sorumluluk bulunmamaktadır.

2. İlgili dönemlerdeki söz konusu alışlar için düzeltme beyannamesi vermek suretiyle KDV indirimlerinden çıkarılabilir.

3. Düzeltme beyannamesi verilmezse, olumsuz alışlara ilişkin KDV’nin 4 katı tutarında teminat verilerek genel esaslara dönüş sağlanabilir.

Defter ve Belgelerini İnceleme Elemanına İbraz Etmeyen Mükelleflerden Alışlar

Bu durumda şunlar yapılmalıdır:

1. İlgili dönemlerdeki alışlar banka yoluyla ya da Türk Ticaret Kanunu’nda belirtilen çeklerle yapılmış ve belgelendirilebiliyorsa, alış yapan mükellefin müteselsil sorumluluğu yoktur.

2. Ödemeler, banka yolu ya da çekle yapılmamışsa, söz konusu alışlar için düzeltme beyannamesi vermek suretiyle KDV indirimlerinden çıkarılabilir.

3. Defter belge ibraz etmeyen mükellef hakkında olumsuzluk kalkarsa, bu durum vergi dairesine bildirilmelidir.

Tüm bu açıklamalardan sonra bir önemli yöntem de yargı yoludur. İlgili listeden çıkmak isteyen mükellef, önce vergi dairesi müdürlüğüne başvurmalı bu başvurunun reddi üzerine de işlemin iptali istemiyle vergi mahkemelerinde genellikle de yürütmeyi durdurma talepli dava açabilir. Olumlu sonuç almak mümkündür. Ancak bazı yargı kararlarında ise kod listelerinin hazırlayıcı idari işlemler olduğu, yasal tespitlere hızlı bir şekilde ulaşabilmek için oluşturulmuş bu listelerin icrai bir etkisinin olmadığı, bu haliyle idari davaya konu edilebilecek işlemin bulunmadığı yönünde kararlar da verilmektedir.

Bizce soruna kalıcı çözüm bulmak ise; yasal dayanağı yoksun olan olumsuz mükellefler listesi uygulanmasına son vermekten ibarettir.

http://www.yahyaarikan.com/index.php?option=com_content&view=article&id=70&Itemid=95

( ALINTIDIR )